1 00:00:00,700 --> 00:00:03,200 Ik ben Richard Stallman. 2 00:00:03,300 --> 00:00:08,400 25 jaar geleden heb ik de vrije-softwarebeweging opgericht. 3 00:00:08,500 --> 00:00:14,600 Vrije software is software die de vrijheid van gebruikers respecteert… 4 00:00:14,700 --> 00:00:18,000 …alsmede de sociale solidariteit van hun gemeenschap. 5 00:00:18,100 --> 00:00:24,500 Niet-vrije programma's zijn private software. 6 00:00:24,600 --> 00:00:33,000 Die programma's ontnemen de vrijheid van gebruikers, waardoor zij verdeeld en hulpeloos blijven. 7 00:00:33,100 --> 00:00:38,000 Verdeeld, omdat het verboden is om het programma te delen… 8 00:00:38,100 --> 00:00:45,300 …en hulpeloos, omdat gebruikers de broncode van het programma niet hebben. 9 00:00:45,400 --> 00:00:50,500 Dat betekent dat zij het niet kunnen wijzigen of zelfs maar kunnen uitzoeken… 10 00:00:50,600 --> 00:00:58,500 …wat het programma eigenlijk doet, en dat kunnen vervelende dingen zijn. 11 00:00:59,000 --> 00:01:07,200 Vrije software betekent dat de gebruiker vier essentiële vrijheden heeft. 12 00:01:07,300 --> 00:01:12,400 Vrijheid nul is de vrijheid om het programma voor elk doel te gebruiken. 13 00:01:12,500 --> 00:01:17,800 Vrijheid één is de vrijheid om de broncode van het programma te bestuderen… 14 00:01:17,900 --> 00:01:22,000 …en het te veranderen zodat het doet wat jij wil. 15 00:01:22,100 --> 00:01:25,800 Vrijheid twee is de vrijheid om je naaste te helpen. 16 00:01:25,900 --> 00:01:32,500 Dat is de vrijheid om exacte kopieën te maken en te verspreiden wanneer je wilt. 17 00:01:32,600 --> 00:01:36,500 En vrijheid drie is de vrijheid om aan je gemeenschap bij te dragen. 18 00:01:36,600 --> 00:01:45,500 Dat is de vrijheid om jouw aangepaste versie van het programma te kopiëren en verspreiden. 19 00:01:45,600 --> 00:01:55,400 Met deze vier vrijheden is een programma vrij, want het sociale systeem van gebruik en verspreiding… 20 00:01:55,500 --> 00:02:05,300 …is ethisch en respecteert ieders vrijheid, ook die van de gehele gemeenschap. 21 00:02:05,400 --> 00:02:11,800 Software moet vrij zijn omdat we allemaal vrijheid verdienen… 22 00:02:11,900 --> 00:02:16,900 …en we verdienen het allemaal om te kunnen deelnemen aan een vrije gemeenschap. 23 00:02:17,000 --> 00:02:23,000 Scholen zouden dus uitsluitend vrije software moeten onderwijzen. 24 00:02:23,100 --> 00:02:31,900 Daar zijn vier redenen voor. De meest oppervlakkige reden is om geld te besparen. 25 00:02:32,000 --> 00:02:38,100 Scholen hebben niet genoeg geld, dus moeten zij hun geld niet verspillen… 26 00:02:38,200 --> 00:02:42,400 …aan toestemming om private software te gebruiken. 27 00:02:42,500 --> 00:02:49,900 Dit lijkt een duidelijke reden, maar sommige private-software-bedrijven… 28 00:02:50,000 --> 00:02:58,300 …ontnemen deze oppervlakkige reden door kopieën van hun private programma's… 29 00:02:58,400 --> 00:03:01,000 …voor een lage prijs te verkopen of zelfs te doneren. 30 00:03:01,100 --> 00:03:07,700 Dit doen zij om studenten verslaafd te maken en dat is kwaadaardig. 31 00:03:07,800 --> 00:03:19,000 Zij gebruiken scholen als instrument om studenten permanente afhankelijkheid op te leggen. 32 00:03:19,100 --> 00:03:26,900 Als een school een privaat programma onderwijst wordt de student afhankelijk van dat programma… 33 00:03:27,000 --> 00:03:32,600 en nadat hij is afgestudeerd zal hij moeten betalen om dat programma te blijven gebruiken. 34 00:03:32,700 --> 00:03:41,900 Hij zal waarschijnlijk gaan werken voor een bedrijf dat geen gratis kopieën van het programma ontvangt. 35 00:03:42,000 --> 00:03:47,500 Daarom gebruiken private-software-ontwikkelaars scholen… 36 00:03:47,600 --> 00:03:51,400 …om permanente afhankelijkheid op de gehele samenleving op te leggen. 37 00:03:51,500 --> 00:04:01,000 Scholen moeten weigeren om hier aan mee te doen, omdat scholen een sociale missie hebben. 38 00:04:01,100 --> 00:04:05,300 Die missie is om de volgende generatie goed burgerschap aan te leren… 39 00:04:05,400 --> 00:04:12,800 …in een bekwame, sterke, onafhankelijke, samenwerkende en vrije samenleving. 40 00:04:12,900 --> 00:04:17,200 Dit kan alleen worden bereikt door vrije software te onderwijzen. 41 00:04:17,300 --> 00:04:24,200 Scholen moeten private software verwijderen en vrije software installeren. 42 00:04:24,300 --> 00:04:32,400 Maar er is een belangrijker argument: het vormen van goede programmeurs. 43 00:04:32,500 --> 00:04:39,800 Om goede programmeervaardigheden te leren, moeten studenten veel code lezen en schrijven. 44 00:04:39,900 --> 00:04:44,300 Om goede code voor grote programma's te leren schrijven… 45 00:04:44,400 --> 00:04:50,300 …moeten studenten kleine veranderingen in de code van grote programma's schrijven. 46 00:04:50,400 --> 00:04:57,500 Dit alles is alleen mogelijk met vrije software. Uitsluitend met vrije software… 47 00:04:57,600 --> 00:05:02,000 …kan men onderwijs geven in de informatietechnologie. 48 00:05:02,100 --> 00:05:10,600 Maar er is een nog fundamenteler argument: goed burgerschap onderwijzen. 49 00:05:10,700 --> 00:05:18,100 De taak van scholen is niet alleen om kennis en technische vaardigheden over te brengen… 50 00:05:18,200 --> 00:05:25,400 …maar bovenal goede omgang en het helpen van anderen. 51 00:05:25,500 --> 00:05:29,300 Daarom zou elke school deze regel moeten hebben: 52 00:05:29,400 --> 00:05:35,600 'Studenten, als je een programma naar de les meeneemt, mag je het niet voor jezelf houden.' 53 00:05:35,700 --> 00:05:39,800 'Je moet het delen met de rest van de klas.' 54 00:05:39,900 --> 00:05:48,700 De school moet zelf doen wat het uitdraagt en moet uitsluitend vrije software gebruiken. 55 00:05:48,900 --> 00:05:55,900 Alle scholen zouden moeten overstappen op vrije software, en uitsluitend vrije software onderwijzen… 56 00:05:56,000 --> 00:06:08,200 …omdat elke school de taak heeft om de samenleving richting vrijheid en sociale solidariteit te leiden. 57 00:06:08,300 --> 00:06:10,000 Dank u wel.