1 00:00:00,000 --> 00:00:01,999 کامپیوتر! 2 00:00:02,000 --> 00:00:05,999 از وقتی تونستم یکی‌شون رو بخرم، ازش خوشم می‌اومد 3 00:00:06,000 --> 00:00:08,999 همون وقتی که کامپیوترهای خونگی... تازه رایج شده‌بودند 4 00:00:09,000 --> 00:00:10,999 در دههٔ ۱۹۸۰ 5 00:00:11,000 --> 00:00:13,999 من یه عالمه کامپیوتر مختلف داشتم 6 00:00:14,000 --> 00:00:16,999 و به بقیه می‌گفتم که از چه نوع کامپیوترهایی خوشم می‌اومده 7 00:00:17,000 --> 00:00:23,999 ولی تازگی‌ها من، مثل خیلی از آدمای دیگه، به بحث نرم‌افزار آزاد علاقه‌مند شدم 8 00:00:24,000 --> 00:00:25,999 البته خیلی‌ها نمی‌دونند نرم‌افزار آزاد یعنی چی 9 00:00:26,000 --> 00:00:27,999 و من می‌خوام یه کم معنی‌ش رو روشن کنم 10 00:00:28,000 --> 00:00:30,999 چون امسال جشن نرم‌افزار آزاده 11 00:00:31,000 --> 00:00:33,999 و خوبه که همه با هم جشن بگیریم 12 00:00:34,000 --> 00:00:35,999 و منتظر آینده نرم‌افزارهای آزاد باشیم. 13 00:00:37,000 --> 00:00:38,999 اگه شما، مثلاً... 14 00:00:39,000 --> 00:00:40,999 تو خونه‌تون لوله‌کشی آب داشته باشید 15 00:00:41,000 --> 00:00:42,999 ممکنه خودتون لوله‌کشی بلد نباشید 16 00:00:43,000 --> 00:00:44,999 ولی یکی از دوست‌هاتون بلد باشه 17 00:00:45,000 --> 00:00:46,999 و دوستتون ممکنه بگه یکی از لوله‌ها رو عوض کنید 18 00:00:47,000 --> 00:00:50,999 یا یه انشعاب از این لوله بزنید، یا اونجا یه شیر بذارید 19 00:00:51,000 --> 00:00:52,999 شما با انجام این کار خلافی مرتکب نمی‌شید، می‌شید؟ 20 00:00:53,000 --> 00:00:54,999 چون خونه مال شماست، و شما صاحب لوله‌کشی هستید 21 00:00:55,000 --> 00:00:56,999 ولی شما نمی‌تونید این کارو با کامپیوترتون بکنید 22 00:00:57,000 --> 00:00:59,999 شما نمی‌تونید با سیستم‌عامل کامپیوترتون واقعاً ور برید 23 00:01:00,000 --> 00:01:03,999 و اگه ایده‌ای دربارهٔ سیستم‌عامل‌تون داشته باشید 24 00:01:04,000 --> 00:01:06,999 نمی‌تونید درباره‌ش به بقیه بگید. 25 00:01:07,000 --> 00:01:11,999 چون اپل و مایکروسافت که معروف‌ترین سیستم‌عامل‌های دنیا رو ساخته‌اند 26 00:01:12,000 --> 00:01:14,999 خیلی براشون مهمه که سیستم‌عامل مال خودشونه 27 00:01:15,000 --> 00:01:17,999 و هیچ کی نمی‌تونه سیستم‌عامل‌شون رو تغییر بده 28 00:01:18,000 --> 00:01:19,999 البته این ممکنه براتون طبیعی به نظر برسه و با خودتون بگید 29 00:01:20,000 --> 00:01:21,999 «خب چرا این کار رو نکنند؟» 30 00:01:22,000 --> 00:01:23,999 ولی، چرا شما نتونید هر کاری که دلتون می‌خواد باهاش بکنید؟ 31 00:01:24,000 --> 00:01:31,999 و چرا جامعه، در کل، نتونه تغییرش بده، بهترش کنه، و به دیگران بده؟ 32 00:01:32,000 --> 00:01:33,999 هر چی باشه، علم همین جوری پیشرفت می‌کنه... 33 00:01:34,000 --> 00:01:35,999 دانش همیشه آزاده. 34 00:01:36,000 --> 00:01:37,999 در علم سالم، دانش آزادانه تبادل می‌شه 35 00:01:38,000 --> 00:01:39,999 اگه آزاد نباشه، دیگه سالم نیست 36 00:01:40,000 --> 00:01:42,999 یه جور بی‌عدالتی می‌شه. 37 00:01:43,000 --> 00:01:44,999 و همه چی واقعاً از همین جا شروع شد، 38 00:01:45,000 --> 00:01:46,999 از مردی به نام ریچارد استالمن. 39 00:01:47,000 --> 00:01:49,999 او بیست‌وپنج سال پیش تصمیمی گرفت... و هنوزم سر حرفش هست... 40 00:01:50,000 --> 00:01:53,999 تصمیم گرفت که یه سیستم‌عامل جدید بنویسه، از صفر 41 00:01:54,000 --> 00:01:59,999 اسمش رو گذاشت «گنو»، که مخفف اینه: «گنو یونیکس نیست» 42 00:02:00,000 --> 00:02:01,999 و واقعاً هم نیست 43 00:02:02,000 --> 00:02:04,999 از خیلی جهات شبیه یونیکسه 44 00:02:05,000 --> 00:02:10,999 ولی همهٔ اجزاش رو، هر... هر بخشی از کد اون رو 45 00:02:11,000 --> 00:02:13,999 (که حجم خیلی زیادی داره، چون باید روی انواع کامپیوترها اجرا بشه) 46 00:02:14,000 --> 00:02:19,999 مردم می‌نویسند، کدنویس‌های سراسر دنیا 47 00:02:20,000 --> 00:02:25,999 که جزئی از جامعهٔ گنو هستن، و به بهترشدن این نرم‌افزار کمک می‌کنن. 48 00:02:26,000 --> 00:02:31,999 و... همهٔ این نرم‌افزارها رو، که بهشون می‌گند «توزیع گنو» 49 00:02:32,000 --> 00:02:34,999 آدمایی کنترل می‌کنن، روش کار می‌کنن، بهبودش می‌دند.... 50 00:02:35,000 --> 00:02:39,999 که تنها هدفشون اینه که بهترین سیستم‌عامل رو بسازند 51 00:02:40,000 --> 00:02:45,999 که کاربران هر چه بیشتری بتونن روی هر نوع کامپیوتری ازش استفاده کنن. 52 00:02:47,000 --> 00:02:53,999 و وقتی که نوبت به طراحی هسته رسید، که مرکز هر سیستم‌عاملی محسوب می‌شه، 53 00:02:55,000 --> 00:02:56,999 شخصی به نام لینوس توروالدز 54 00:02:57,000 --> 00:02:58,999 که شاید اسمش رو شنیده باشید 55 00:03:00,000 --> 00:03:01,999 هسته رو نوشت 56 00:03:03,000 --> 00:03:04,999 و اسم خودشو روش گذاشت، یعنی لینوس 57 00:03:07,000 --> 00:03:08,999 اسمشو گذاشت لاینوکس، 58 00:03:11,000 --> 00:03:12,999 یا لینوکس، بعضی‌ها این جوری می‌گن. 59 00:03:14,000 --> 00:03:19,999 لینوکس هسته‌ایه که توی گنو اجرا می‌شه. و می‌خوام بگم که گنو و لینوکس ستون‌های جامعهٔ نرم‌افزار آزادند - 60 00:03:20,000 --> 00:03:21,999 مردمی که عقیده دارن، و این خیلی عقیده‌شون خیلی مهمه، 61 00:03:24,000 --> 00:03:25,999 که نرم‌افزار باید آزاد باشه، 62 00:03:26,000 --> 00:03:27,999 که جامعهٔ کاربران باید بتونن تغییرش بدند، 63 00:03:28,000 --> 00:03:35,999 دستکاریش کنن، بهبودش بدن، و این بهبودها رو به دیگران هم بدند، 64 00:03:36,000 --> 00:03:37,999 درست مثل علم. 65 00:03:38,000 --> 00:03:39,999 این همون چیزیه که می‌خواد بگه. 66 00:03:40,000 --> 00:03:42,999 همون طور که دانشمندان ِخوب همه‌چیز رو به همه می‌گند و دانش کاملاً آزاد و رایگانه، 67 00:03:43,000 --> 00:03:44,999 سیستم‌عامل‌ها هم باید همین جوری باشن. 68 00:03:46,000 --> 00:03:47,999 پس اگر شما طرفدار گنو هستین، 69 00:03:48,000 --> 00:03:50,999 اگه طرفدار لینوکس و بنیاد نرم‌افزارهای آزاد هستین، 70 00:03:52,000 --> 00:03:55,999 ممکنه بپرسین «من چه کاری می‌تونم براش بکنم؟» 71 00:03:56,000 --> 00:04:00,999 اولین کار اینه که سیستم‌عامل گنو/لینوکس رو روی کامپیوتر خودتون نصب کنین. 72 00:04:01,000 --> 00:04:02,999 این کار خیلی آسون‌تر از چیزیه که فکرش رو می‌کنید! 73 00:04:03,000 --> 00:04:06,999 به سایت gnu.org برید و ببینید کدوم توزیع به دردتون می‌خوره. 74 00:04:07,000 --> 00:04:09,999 اگه دنبال یه محیط گرافیکی خوب می‌گردید، 75 00:04:10,000 --> 00:04:13,999 شاید g-New-Sense یا gNewSense خوب باشه. 76 00:04:14,000 --> 00:04:16,999 می‌تونید تو gnu.org ببینیدش. 77 00:04:17,000 --> 00:04:18,999 یا اگه واقعاً باهوش هستید، 78 00:04:19,000 --> 00:04:20,999 خودتون هم می‌تونین براش کد بنویسین. 79 00:04:21,000 --> 00:04:22,999 ممکنه بخواین در کارهایی که گنو و لینوکس رو می‌سازن 80 00:04:23,000 --> 00:04:25,999 مشارکت داشته باشین. 81 00:04:26,000 --> 00:04:27,999 در هر صورت 82 00:04:28,000 --> 00:04:29,999 امیدوارم در تبریک بیست‌وپنجمین سالگرد تولد گنو 83 00:04:30,000 --> 00:04:32,999 با من همراه باشین. 84 00:04:33,000 --> 00:04:34,999 بذارید همین الان این کارو بکنیم 85 00:04:38,000 --> 00:04:39,999 تولدت مبارک گنو! 86 00:04:40,000 --> 00:04:41,999 بیست‌وپنج سال گذشته 87 00:04:42,000 --> 00:04:43,999 از تولد سیستم‌عامل آینده 88 00:04:44,000 --> 00:04:45,999 آزادی! 89 00:04:53,000 --> 00:04:54,999 اوه، چه شکلات خوشمزه‌ای! 90 00:04:55,000 --> 00:04:56,999 خوشمزه‌ترین سیستم‌عامل دنیا... 91 00:04:57,000 --> 00:04:58,999 که کاملاً آزاده. 92 00:05:06,000 --> 00:05:07,999 Translation: Masoud Pourmoosa