GNU is het enige besturingssysteem dat speciaal is ontwikkeld om gebruikers vrijheid te geven. Wat is GNU, en welke vrijheid staat op het spel?

Dit is een vertaling van een Engelstalige pagina.

Wat is GNU?

GNU is een besturingssysteem, gemaakt van vrije software—dat betekent dat het de vrijheid van gebruikers respecteert. Het GNU-besturingssysteem bestaat zowel uit GNU-pakketten (programma's die door het GNU-project worden uitgegeven) als uit vrije software van derden. De ontwikkeling van GNU heeft het mogelijk gemaakt een computer te gebruiken zonder software die je vrijheid aantast.

Wij bevelen installeerbare versies van GNU aan (of beter gezegd, GNU/Linux-distributies) die volledig vrije software zijn. Meer over GNU hieronder.

Probeer GNU/Linux

 [Schermafdruk van Dragora 3.0-beta2 met de TDE desktop] 
Dragora / TDE

 [Screenshot of Guix 1.4.0 with Plasma desktop] 
Guix / Plasma

 [Schermafdruk van Hyperbola met i3-vensterbeheerder] 
Hyperbola / i3

 [Schermafbeelding van Parabola met LXDE desktop] 
Parabola / LXDE

 [Screenshot of PureOS 10.3 with GNOME 3 desktop] 
PureOS / GNOME3

 [Screenshot of Trisquel 11 with MATE desktop] 
Trisquel / MATE

... of Probeer een gedeelte van GNU

Wat is de vrijesoftwarebeweging?

De vrije software beweging zet zich in voor de vrijheid van computergebruikers, die voortkomt uit het gebruik van vrije software. Vrije software geeft gebruikers zeggenschap over hun eigen computer activiteiten. Niet-vrije software geeft die macht aan de software-ontwikkelaar. Zie ook deze video-uitleg.

Wat is vrije software?

Vrije software betekent dat gebruikers de vrijheid hebben om de software te gebruiken, kopiëren, verspreiden, bestuderen, veranderen en verbeteren.

Vrije software gaat over vrijheid, niet prijs. Om het concept te begrijpen moet je denken aan “vrij” als in “vrijheid van meningsuiting.”

Anders gezegd: vrije software betekent dat gebruikers van het programma de vier basisvrijheden hebben:

  • De vrijheid om het programma te gebruiken zoals jij wilt, voor ieder doel (vrijheid 0).
  • De vrijheid om te bestuderen hoe het programma werkt en het aan te passen zodat het doet wat jij wilt (vrijheid 1). Hiervoor is toegang tot de broncode nodig.
  • De vrijheid om kopieën te verspreiden zodat je anderen kan helpen (vrijheid 2).
  • De vrijheid om kopieën van jouw aangepaste versies te verspreiden naar anderen (vrijheid 3). Hierdoor kan de hele gemeenschap profiteren van jouw wijzigingen. Hiervoor heb je toegang tot de broncode nodig.

De ontwikkelingen in technologie en internetgebruik hebben deze vrijheden nog belangrijker gemaakt dan ze al waren in 1983.

Tegenwoordig doet de vrije software beweging veel meer dan het ontwikkelen van het GNU-systeem. Zie de website van de Free Software Foundation voor meer informatie over wat wij doen, en een lijst met manieren waarop je kunt helpen.

Meer over GNU

GNU is a Unix-like operating system. That means it is a collection of many programs: applications, libraries, developer tools, even games. The development of GNU, started in January 1984, is known as the GNU Project. Many of the programs in GNU are released under the auspices of the GNU Project; those we call GNU packages.

De naam “GNU” is een recursieve afkorting voor “GNU's Not Unix” (GNU is geen Unix). “GNU” wordt uitgesproken als knoe, als één lettergreep, en met een zachte k.

Het programma in een Unix-achtig systeem dat de hulpbronnen van de machine beheert en met de hardware praat wordt de “kernel” genoemd. GNU wordt vaak gebruikt met een kernel genaamd Linux. Deze combinatie is het GNU/Linux-besturingssysteem. GNU/Linux wordt gebruikt door miljoenen mensen; echter refereren veel mensen hier per abuis aan als “Linux”.

De eigen kernel van GNU, Hurd, is gestart in 1990 (voordat Linux was gestart). Vrijwilligers gaan door met het ontwikkelen van Hurd omdat het technisch gezien een interessant project is.

Meer informatie

*GNUN-SLOT: TRANSLATOR'S NOTES*