1 00:00:00,000 --> 00:00:01,999 Bilgisayarlar... 2 00:00:02,000 --> 00:00:05,999 Bugünkü anlamda bilgisayar çağının başlangıcında, ... 3 00:00:06,000 --> 00:00:08,999 yani 1980'lerde, 4 00:00:09,000 --> 00:00:10,999 kendime bir tane alabildiğim zamandan beri onları hep sevdim... 5 00:00:11,000 --> 00:00:13,999 Çok sayıda ve çok çeşitli bilgisayarlarım oldu. 6 00:00:14,000 --> 00:00:16,999 Hangi tipteki bilgisayarlara yakınlık duyduğumu hep açık açık ifade ettim. 7 00:00:17,000 --> 00:00:23,999 Ancak son zamanlarda, pek çokları gibi, aklım bu Özgür Yazılım işine çelindi. 8 00:00:24,000 --> 00:00:25,999 Bunun ne anlama geldiğiyle ilgili çok fazla kafa karışıklılığı var... 9 00:00:26,000 --> 00:00:27,999 Ben bunu aydınlatmaya yardım etmek istiyorum, ... 10 00:00:28,000 --> 00:00:30,999 çünkü aslında bu bir kutlama yılına denk geliyor, ... 11 00:00:31,000 --> 00:00:33,999 Özgür Yazılım'ın geleceğini heyecanla beklemek ... 12 00:00:34,000 --> 00:00:35,999 ve hepimizin bunu kutlamasına yardımcı olmak istiyorum. 13 00:00:37,000 --> 00:00:38,999 Eğer evinizde, ne bileyim, ... 14 00:00:39,000 --> 00:00:40,999 boru tesisatınız varsa... 15 00:00:41,000 --> 00:00:42,999 bu işten anlamıyor olabilirsiniz, ... 16 00:00:43,000 --> 00:00:44,999 fakat anlayan arkadaşlarınız olabilir... 17 00:00:45,000 --> 00:00:46,999 ve onlar size buraya bir boru, oraya bir vana... 18 00:00:47,000 --> 00:00:50,999 ya da başka bir yere bir kapakçık koy diye önerilerde bulunabilirler. 19 00:00:51,000 --> 00:00:52,999 Bunu yaparak kanunları çiğnemiyorsunuz ya, değil mi? 20 00:00:53,000 --> 00:00:54,999 Ne de olsa bu sizin eviniz ve tesisatın sahibi sizsiniz. 21 00:00:55,000 --> 00:00:56,999 Bunu kendi bilgisayarınızla yapamazsınız. 22 00:00:57,000 --> 00:00:59,999 İşletim sisteminizle aslında istediğiniz gibi oynayamazsınız... 23 00:01:00,000 --> 00:01:06,999 ve işletim sisteminizle ilgili fikirlerinizi başkalarıyla paylaşamazsınız, ... 25 00:01:07,000 --> 00:01:11,999 çünkü, en bilindik iki işletim sistemini işleten Apple ve Microsoft... 26 00:01:12,000 --> 00:01:14,999 bu işletim sistemlerinin sahiplerinin kendileri olduğu konusunda oldukça katıdırlar... 27 00:01:15,000 --> 00:01:17,999 Başka hiçkimsenin bu işletim sistemleriyle alakası olamaz. 28 00:01:18,000 --> 00:01:19,999 Şimdi bu size doğal gibi görünüyor olabilir: ... 29 00:01:20,000 --> 00:01:21,999 "Neden böyle yapmasınlar ki?", ... 30 00:01:22,000 --> 00:01:23,999 Ancak aslında, neden siz ne istiyorsanız onu yapamayasınız? 31 00:01:24,000 --> 00:01:31,999 Neden topluluk, işletim sistemlerini değiştiremesin, iyileştiremesin ve paylaşamasın? 32 00:01:32,000 --> 00:01:33,999 Sonuçta bilim bu şekilde işliyor... 33 00:01:34,000 --> 00:01:35,999 Bütün ilim özgürdür, ... 34 00:01:36,000 --> 00:01:37,999 ve iyi yapılan bilimde bütün ilim paylaşılır. 35 00:01:38,000 --> 00:01:39,999 Eğer bu böyle değilse, o zaman bu kötü bir bilimdir... 36 00:01:40,000 --> 00:01:42,999 ve bir çeşit zorbalıktır. 37 00:01:43,000 --> 00:01:44,999 İşte bu, gerçekten, herşeyin başladığı yer... 38 00:01:45,000 --> 00:01:46,999 Richard Stallman adında bir adam... 39 00:01:47,000 --> 00:01:49,999 25 yıl önce, neredeyse tam da bugüne kadar, ... 40 00:01:50,000 --> 00:01:53,999 en baştan, yeni ve eksiksiz bir işletim sistemi yazmaya karar verdi. 41 00:01:54,000 --> 00:01:59,999 Bu sisteme, "GNU is Not Unix" (GNU Unix Değildir) anlamına gelen "GNU" adını verdi, 42 00:02:00,000 --> 00:02:01,999 çünkü bu işletim sistemi Unix değildir, ... 43 00:02:02,000 --> 00:02:04,999 bir çok yönden Unix'e benzer, ... 44 00:02:05,000 --> 00:02:10,999 ama tüm parçaları, her modülü, kodunun her bölümcüğü... 45 00:02:11,000 --> 00:02:13,999 (bir çok ortamda çalıştığı için gerçekten de dev gibi bir koddur bu...) 46 00:02:14,000 --> 00:02:19,999 yazılımı iyileştirmek için, GNU topluluğunca memnuniyetle karşılanan, ... 47 00:02:20,000 --> 00:02:25,999 bir topluluk tarafından, yani "aramızdaki kod yazıcıları" tarafından işletilir. 48 00:02:26,000 --> 00:02:31,999 Bütün GNU dağıtımları, pek çoklarının dediği gibi "distro"lar, 49 00:02:32,000 --> 00:02:34,999 tek dertleri bütün platformlarda, olabildiğince fazla sayıda insan tarafından kullanılabilecek 50 00:02:35,000 --> 00:02:39,999 kusursuz bir işletim sistemi meydana getirmek olan kişilerce 51 00:02:40,000 --> 00:02:45,999 test edilmekte, üzerinde çalışılmakta ve iyileştirilmektedir. 52 00:02:47,000 --> 00:02:53,999 Daha sonra sıra, bir işletim sisteminin merkez parçası olan, çekirdeği yazmaya gelmişti. 53 00:02:55,000 --> 00:02:56,999 Tanıyorsunuzdur, adı Linus Torvalds olan bir adam, ... 54 00:02:57,000 --> 00:02:58,999 çekirdeği yazdı ve ona kendi adını verdi, ... 55 00:03:00,000 --> 00:03:01,999 Linux (layn-uks)... 56 00:03:03,000 --> 00:03:04,999 ya da bazılarının telaffuz ettiği şekliyle, Linux (Lin-uks). 57 00:03:07,000 --> 00:03:08,999 İşte GNU'nun içinde çalışan çekirdek, bu Linux'tur. 58 00:03:11,000 --> 00:03:12,999 Benim burada bulunma sebebim ise 59 00:03:14,000 --> 00:03:19,999 GNU ve Linux'un Özgür Yazılım topluluğunun iki temel direği olduğunu size hatırlatmaktır. 60 00:03:20,000 --> 00:03:21,999 Bu topluluk, şimdi söyleyeceklerime dikkat edin, 61 00:03:24,000 --> 00:03:25,999 yazılımların özgür olması gerektiğine, 62 00:03:26,000 --> 00:03:27,999 kullanıcı topluluğunun, yazılımları uyarlama hakkı olduğuna, 63 00:03:28,000 --> 00:03:35,999 bu yazılımları alma, değiştirme, geliştirme ve bunları başkalarına dağıtabilme hakkı olduğuna inanan insanlardan oluşur. 64 00:03:36,000 --> 00:03:37,999 Tıpkı bilim gibi... 65 00:03:38,000 --> 00:03:39,999 Sözün özü. 66 00:03:40,000 --> 00:03:42,999 Nasıl iyi bilimciler her şeyi paylaşırsa, ve nasıl bütün ilimler açık ve özgürse 67 00:03:43,000 --> 00:03:44,999 İşletim sistemleri de öyle olmalıdır. 68 00:03:46,000 --> 00:03:47,999 Dolayısıyla, eğer siz de bir GNU destekçisiyseniz, 69 00:03:48,000 --> 00:03:50,999 eğer Linux'u ve Özgür Yazılım Vakfı'nı destekliyorsanız, 70 00:03:52,000 --> 00:03:55,999 "Peki ben ne yapabilirim?" diye merak ediyor olabilirsiniz. 71 00:03:56,000 --> 00:04:00,999 Yapabileceğiniz en bariz şey, kendi bilgisayarınızda bir GNU/Linux işletim sistemi kullanmaktır. 72 00:04:01,000 --> 00:04:02,999 Bu iş zannettiğinizden de kolaydır. 73 00:04:03,000 --> 00:04:06,999 "gnu.org" sitesini ziyaret edin ve bakın bakalım size uygun hangi işletim sistemi var. 74 00:04:07,000 --> 00:04:09,999 Hoş bir kullanıcı arayüzü isterseniz, 75 00:04:10,000 --> 00:04:13,999 g-New-Sense, gNewSense, size uygun olabilir 76 00:04:14,000 --> 00:04:16,999 gNewSense'yi gnu.org'da göreceksiniz. 77 00:04:17,000 --> 00:04:18,999 Ya da eğer siz gerçekten zeki çocuksanız, 78 00:04:19,000 --> 00:04:20,999 kendi kodunuzu kendiniz yazmak, 79 00:04:21,000 --> 00:04:22,999 Bilgi birikimine katkıda bulunmak isteyebilirsiniz. 80 00:04:23,000 --> 00:04:25,999 İşte bu, GNU ve Linux'un özüdür. 81 00:04:26,000 --> 00:04:27,999 Tercihiniz ne olursa olsun, 82 00:04:28,000 --> 00:04:29,999 GNU'ya, "nice yirmi beş yıllara" demek için, 83 00:04:30,000 --> 00:04:32,999 bana katılmanızı arzu ediyorum. 84 00:04:33,000 --> 00:04:34,999 Şu halde, hadi bakalım!... 85 00:04:38,000 --> 00:04:39,999 Mutlu Yıllar GNU! 86 00:04:40,000 --> 00:04:41,999 Yirmi beş yıl 87 00:04:42,000 --> 00:04:43,999 Geleceğin işletim sistemi. 88 00:04:44,000 --> 00:04:45,999 Özgürlük! 89 00:04:53,000 --> 00:04:54,999 mmm... leziz.. 90 00:04:55,000 --> 00:04:56,999 Dünyanın en lezzetli işletim sistemi... 91 00:04:57,000 --> 00:04:58,999 Üstelik tamamen özgür. 92 00:05:49,000 --> 00:05:50,999 Altyazılar: Ali Servet Dönmez, Fırat Özgül