Deze vertaling bevat nog niet de wijzigingen die zijn gemaakt sinds 2021-11-06 in het originele Engelstalige artikel.

Je zou kunnen kijken naar deze wijzigingen. Lees ook de handleiding voor vertalingen voor informatie over het onderhouden van vertalingen van dit artikel.

Ja, geef het weg

door Richard Stallman

Richard Stallman schreef deze tekst, die is gevonden in een bestand uit mei 1983, hoewel het niet duidelijk is of hij het destijds of al eerder geschreven had. In mei 1983 overwoog hij om een vrij besturingssysteem te ontwikkelen, maar hij had wellicht nog niet besloten om een systeem lijkend op Unix te maken in plaats van iets als de Lisp-machine van MIT.

Hij had nog geen onderscheid gemaakt tussen de twee betekenissen van het Engelse woord “free”; dit bericht is geformuleerd in bewoordingen van gratis kopieën, maar neemt voor lief dat dit betekent dat gebruikers ook vrijheid hebben.

Eén van de belangrijke redenen voor het gratis weggeven van software is dat gebruikers de mogelijkheid hebben om het te veranderen. Hiermee kunnen zij er beter gebruik van maken, en dit moedigt hen ook aan om mee te helpen. Bovendien ontwikkelen zij onafhankelijkheid, zelfvertrouwen, en een gevoel van verantwoordelijkheid.

Ik heb vaak gehoord dat Amerikanen denken dat iets waardeloos is als het gratis is. Dat kan wel waar zijn, maar het is niet rationeel. Mensen hebben het recht om neurotisch te zijn maar we zouden dit niet moeten aanmoedigen. In de tussentijd is het weggeven van software niet het “waardeloos behandelen” ervan, alleen maar omdat wat masochisten zouden kunnen denken dat het waardeloos is.

Gebruikers zouden software niet veranderen als het waardeloos is; het is hen in gewijzigde toestand juist meer waard dan ervoor. Wat centrale ontwikkeling is ook nuttig, maar er zijn andere manieren om hiervoor te zorgen naast het lastigvallen van gebruikers.

Ik heb veel ervaring met het delen van software en gebruikers die het vervolgens veranderen. Ik merk dat

  1. er weinig aanleiding is om te denken dat EMACS nutteloos is
  2. gebruikers veranderen EMACS vaak
  3. veranderingen van gebruikersdragen bij aan de ontwikkeling van EMACS
  4. centrale ontwikkeling van EMACS gaat door

Ik heb gebruikers benaderd op basis van samenwerking en vertrouwen, en ze reageerden enthousiast en samenwerkend. Als ze horen dat er beperkingen worden opgelegd om hun neuroses om de tuin te leiden of omdat ze van tevoren als incompetent worden afgeschilderd, voelen zij begrijpelijke wrok. Ze worden er ook vaak incompetent en neurotisch van.