To tłumaczenie może nie uwzględniać zmian od 2021-11-02 dokonanych w oryginale angielskim.

Możecie podejrzeć zmiany. Aby zapoznać się z informacjami dotyczącymi utrzymywania tłumaczeń tego artykułu, proszę odwiedzić stronę tłumaczeń.

Pierwsze ogłoszenie

Oto oryginalne ogłoszenie rozpoczęcia Projektu GNU, napisane przez Richarda Stallmana 27 września, 1983 roku.

Historia Projektu GNU w wielu miejscach różni się od tego początkowego planu. Na przykład, początki opóźniły się aż do stycznia 1984 i kilka szczegółów dotyczących wolnego oprogramowania nie było jeszcze wyjaśnionych.

Wolny Unix!

Zaczynając w Święto Dziękczynienia zamierzam napisać pełny zgodny z Uniksem system oprogramowania nazwany GNU (od GNU to Nie Unix), i dać go [w oryginale give it away free] (1) każdemu, kto mógłby go użyć. Ogromnie potrzebne jest wsparcie w postaci poświęconego czasu, pieniędzy, programów i sprzętu.

Na początek, GNU będzie jądrem z wszystkimi narzędziami potrzebnymi do pisania i uruchamiania programów w C: edytorem, powłoką, kompilatorem, konsolidatorem, asemblerem i kilkoma innymi rzeczami. Potem dodamy program do formatowania tekstów, YACC, grę Empire, arkusz kalkulacyjny i setki innych rzeczy. Mamy nadzieję, że ostatecznie GNU będzie zawierać wszystko przydatne, co zwykle zawiera system Unix i inne użyteczne rzeczy, łącznie z dokumentacją on-line i drukowaną.

GNU będzie potrafiło uruchamiać programy uniksowe, ale nie będzie identyczne z Uniksem. W oparciu o nasze doświadczenie w pracy z innymi systemami operacyjnymi wprowadzimy do wszystkie wygodne ulepszenia. W szczególności, planujemy zaimplementować dłuższe nazwy plików, numery wersji plików, system plików odporny na załamanie systemu, być może dopełnianie nazw plików, obsługę wyświetlania niezależną od terminala, i na koniec system okien na bazie Lispa, za pośrednictwem którego programy w Lispie i zwykłe programy uniksowe mogłyby wspólnie korzystać z ekranu. Jako języki programowania systemowego dostępne będą C i Lisp. Będziemy mieć oprogramowanie sieciowe oparte na protokole MIT chaosnet, o wiele przewyższającym UUCP. Możemy mieć też coś zgodnego z UUCP.

Kim jestem?

Jestem Richard Stallman, autor oryginalnego i wielokrotnie naśladowanego edytora Emacs. Obecnie pracuję w Laboratorium Sztucznej Inteligencji w MIT. Intensywnie pracowałem nad kompilatorami, edytorami, debuggerami, interpreterami poleceń, Incompatible Time Sharing System i systemem operacyjnym Lisp Machine. Byłem prekursorem obsługi wyświetlania niezależnej od terminala w ITS. Prócz tego zaimplementowałem jeden system plików odporny na awarie i dwa systemy okienkowe dla maszyn Lisp.

Dlaczego muszę napisać GNU

Uważam, że reguła wzajemności działania wymaga, że jeśli podoba mi się jakiś program, to muszę podzielić się nim z innymi, którym się podoba. Nie mogę z czystym sumieniem podpisać umowy o nieujawnianiu czy umowy licencyjnej oprogramowania.

Więc, by móc nadal korzystać z komputerów bez naruszania swoich zasad, postanowiłem zebrać w całość wystarczającą ilość wolnego oprogramowania tak, by móc się obejść bez wszelkich programów, które nie są wolne.

Jak możecie wnieść swój wkład

Proszę producentów komputerów o darowizny sprzętu i pieniędzy. Proszę osoby prywatne o ofiarowanie programów i pracy.

Jeden z producentów już zaoferował dostarczenie komputera. Ale moglibyśmy wykorzystywać więcej. Jednym ze skutków, jakich możecie oczekiwać jeśli podarujecie komputery, jest to, że GNU będzie na nich działać wcześniej. Dobrze byłoby, gdyby maszyna mogła pracować w dzielnicy mieszkaniowej i nie wymagała skomplikowanego chłodzenia czy zasilania.

Indywidualni programiści mogą pomóc pisząc duplikaty zgodne z niektórymi narzędziami Uniksowymi i dając mi je. W większości przedsięwzięć taką rozproszoną pracą w niepełnym wymiarze godzin byłoby bardzo trudno koordynować - niezależnie napisane części nie współpracowały by ze sobą. Jednak przy tym konkretnym zadaniu, zastąpienia Uniksa, ten problem nie występuje. Większość specyfikacji dotyczących interfejsów jest ustalona zgodnością z Uniksem. Jeśli każdy z wniesionych elementów będzie działał z resztą Uniksa, to prawdopodobnie będzie działał i z resztą GNU.

Jeśli dostanę pieniądze, będę mógł wynająć kilka osób na pełny etat lub część etatu. Pensja nie będzie wysoka, ale szukam ludzi, dla których świadomość,że pomagają ludzkości jest równie ważna, co pieniądze. Traktuję to jako rozwiązanie pozwalające oddanym osobom na poświęcenie pełnej energii w pracę na rzecz GNU, by nie musieli utrzymywać się w inny sposób.

Po dalsze informacje kontaktujcie się ze mną.

Mail Arpanet:
RMS@MIT-MC.ARPA

Usenet:
...!mit-eddie!RMS@OZ
...!mit-vax!RMS@OZ

Zwykłą pocztą:
Richard Stallman
166 Prospect St
Cambridge, MA 02139

Niezręczne rozumowanie słowa „free”

To sformułowanie jest niedokładne. Intencją było to, by nikt nie musiał płacić za pozwolenie używania systemu GNU. Ale nie wynikało to z tych słów, więc ludzie zazwyczaj interpretowali to tak, jakoby GNU miałoby być rozprowadzane z małą lub bez żadnej opłaty. To nigdy nie było jego zamiarem.

Oryginalna wiadomość

W celu uzupełnienia, oryginalny mail został zamieszczony poniżej, w oryginalnej formie.



From CSvax:pur-ee:inuxc!ixn5c!ihnp4!houxm!mhuxi!eagle!mit-vax!mit-eddie!RMS@MIT-OZ
From: RMS%MIT-OZ@mit-eddie
Newsgroups: net.unix-wizards,net.usoft
Subject: new Unix implementation
Date: Tue, 27-Sep-83 12:35:59 EST
Organization: MIT AI Lab, Cambridge, MA

Free Unix!

Starting this Thanksgiving I am going to write a complete
Unix-compatible software system called GNU (for Gnu's Not Unix), and
give it away free(1) to everyone who can use it.
Contributions of time, money, programs and equipment are greatly
needed.

To begin with, GNU will be a kernel plus all the utilities needed to
write and run C programs: editor, shell, C compiler, linker,
assembler, and a few other things.  After this we will add a text
formatter, a YACC, an Empire game, a spreadsheet, and hundreds of
other things.  We hope to supply, eventually, everything useful that
normally comes with a Unix system, and anything else useful, including
on-line and hardcopy documentation.

GNU will be able to run Unix programs, but will not be identical
to Unix.  We will make all improvements that are convenient, based
on our experience with other operating systems.  In particular,
we plan to have longer filenames, file version numbers, a crashproof
file system, filename completion perhaps, terminal-independent
display support, and eventually a Lisp-based window system through
which several Lisp programs and ordinary Unix programs can share a screen.
Both C and Lisp will be available as system programming languages.
We will have network software based on MIT's chaosnet protocol,
far superior to UUCP.  We may also have something compatible
with UUCP.


Who Am I?

I am Richard Stallman, inventor of the original much-imitated EMACS
editor, now at the Artificial Intelligence Lab at MIT.  I have worked
extensively on compilers, editors, debuggers, command interpreters, the
Incompatible Timesharing System and the Lisp Machine operating system.
I pioneered terminal-independent display support in ITS.  In addition I have implemented one crashproof file system and two window systems for
Lisp machines.


Why I Must Write GNU

I consider that the golden rule requires that if I like a program I must share it with other people who like it.  I cannot in good
conscience sign a nondisclosure agreement or a software license
agreement.

So that I can continue to use computers without violating my principles,
I have decided to put together a sufficient body of free software so that
I will be able to get along without any software that is not free.


How You Can Contribute

I am asking computer manufacturers for donations of machines and money.
I'm asking individuals for donations of programs and work.

One computer manufacturer has already offered to provide a machine.  But
we could use more.  One consequence you can expect if you donate
machines is that GNU will run on them at an early date.  The machine had
better be able to operate in a residential area, and not require
sophisticated cooling or power.

Individual programmers can contribute by writing a compatible duplicate
of some Unix utility and giving it to me.  For most projects, such
part-time distributed work would be very hard to coordinate; the
independently-written parts would not work together.  But for the
particular task of replacing Unix, this problem is absent.  Most
interface specifications are fixed by Unix compatibility.  If each
contribution works with the rest of Unix, it will probably work
with the rest of GNU.

If I get donations of money, I may be able to hire a few people full or
part time.  The salary won't be high, but I'm looking for people for
whom knowing they are helping humanity is as important as money.  I view
this as a way of enabling dedicated people to devote their full energies to
working on GNU by sparing them the need to make a living in another way.


For more information, contact me.
Arpanet mail:
  RMS@MIT-MC.ARPA

Usenet:
  ...!mit-eddie!RMS@OZ
  ...!mit-vax!RMS@OZ

US Snail:
  Richard Stallman
  166 Prospect St
  Cambridge, MA 02139