Sistemi Operativ GNU

Ky është përkthim i një faqeje Anglisht në origjinal.

Richard Stallman-i më Shtator 1983 njoftoi planin për zhvillimin e një software-i sistem operativ të lirë, të ngjashëm me Unix-in, të quajtur GNU. GNU është sistemi i vetëm operativ i zhvilluar posaçërisht për hir të lirisë së përdoruesit.

Ç'është GNU-ja?

GNU is a Unix-like operating system that is free software—it respects your freedom. You can install versions of GNU (more precisely, GNU/Linux systems) which are entirely free software.

The GNU Project was launched in 1984 to develop the GNU system. The name “GNU” is a recursive acronym for “GNU's Not Unix!”.

Sistemet operativë të ngjashëm me Unix-in ngrihen mbi një koleksion software-i zbatimesh, librarish, dhe mjetesh programuesi, plus një program për shpërndarje burimesh dhe për komunikim me hardware-in, i njohur si kernel.

GNU is typically used with a kernel called Linux. This combination is the GNU/Linux operating system. GNU/Linux is used by millions, though many call it “Linux” by mistake.

GNU's own kernel, The Hurd continues to be developed because it is an interesting technical project.

Ç'është Software-i i Lirë?

“Software-i i Lirë” është çështje lirie, jo çmimi. Për të kuptuar konceptin, do të duhej të sillnit në mend “i lirë” si te “fjala e lirë”, jo si te “birrë e lirë”.

Software-i i Lirë ka të bëjë me lirinë e përdoruesit të xhirojë, kopjojë, shpërndajë, studiojë, ndryshojë dhe përmirësojë software-in. Më saktë, lidhet me katër lloje lirie, për përdoruesit e software-it:

The freedom to run the program as you wish, for any purpose (freedom 0).
Liria për të studiuar se si punon programi, dhe për ta përshtatur për nevojat tuaja (liria 1). Hyrja në kodin burim është parakusht për këtë.
Liria për të rishpërndarë kopje, që kështu të mund t'i vini në ndihmë fqinjit tuaj (liria 2).
Liria për të përmirësuar programin, dhe për t'ia dhënë përmirësimet tuaja publikut, që kështu të përfitojë tërë bashkësia (liria 3). Hyrja në kodin burim është parakusht për këtë.

How to pronounce GNU

“GNU” is pronounced g'noo, as one syllable, like saying “grew” but replacing the r with n.

Shkarkojeni GNU-në tani

Planet GNU

Interview with Tox.im: In this edition, we conducted an email-based interview with David Lohle from the Tox project, an all-in-one communication platform and protocol that ensures users full... more

FSF congratulates UK Government on choosing Open Document Format: According to a press release from the Cabinet Office, "The standards set out the document file formats that are expected to b... more

Talk @ Oxford: A Public Key Infrastructure for Social Movements in the Age of Universal Surveillance: On March 3rd 2014 Christian Grothoff gave a talk on "A Public Key Infrastructure for Socia... more

Për më tepër lajme, shihni Planet GNU dhe listën e hedhjeve më të reja në qarkullim të GNU-së.

Oleo

GNU Oleo is a spreadsheet program. It offers both a terminal interface and a LessTif-based graphical user interface. It features familiar, Emacs-like keybindings. It supports many standard spreadsheet features such as macros and functions. (doc)

Përshkrime të shkurtra për krejt paketat GNU.

Hidhuni Në Veprim

Përkrahni fushatat e tanishme të FSF-së.
Mbroni privatësinë, dhe përkrahni reformën globale të të drejtave të kopjimit me LQDN.
Përkrahni përpjekjet për asnjanësinë e rrjetit në Europë, në ShBA dhe në Kanada.
Luftoni kundër patentave mbi software-in: kudo në botë, dhe në Europë.
Shihni dhe shpërndajeni këtë film: Absurditet Patentash—sjellë nga anëtarë shok të FSF-së si ju.
I bëni thirrje WIPO-s të ndërrojë emrin dhe misionin e vet.
Studentë! Kërkoni t'ju kthehen paratë për leje Microsoft Windows-i të papërdorura.
Shtoni te Drejtoria e Software-it të Lirë.
Më tepër zëra.

A mundeni të jepni ndihmesë në një nga këto Projekte me Përparësi të Madhe? Gnash, coreboot, shpërndarje të lira të GNU/Linux-it, GNU Octave, përudhës për rrugëzues rrjetesh, diagnostikim reversibël në GDB, transkriptim automatik, përudhës PowerVR, dhe gjithashtu zëvendësime me software të lirë për Skype, librari OpenDWG, dhe Oracle Forms.

A mund t'i dilni zot një pakete GNU të pamirëmbajtur? gleem, gnukart, gperf, halifax, jwhois, metahtml, orgadoc, polyxmass, superopt, teximpatient, të tëra presin për mirëmbajtës. Veç kësaj, këto paketa presin për bashkë-mirëmbajtës: aspell, gnuae, metaexchange, powerguru. Për më tepër të dhëna, shihni faqet web të paketave.